بررسی اثر کیفیت آب آبیاری در تخریب خاک و بیابانی شدن اراضی کشاورزی حاشیه کال شور سبزوار

ب چکیده: یکی از فرایندهای موثر در کاهش توان بیولوژیکی خاک و از بین رفتن پوشش گیاهی و در نهایت ایجاد شرایط مناسب جهت توسعه بیابان، شور و قلیائی شدن خاک می باشد. بنابراین به این منظور آزمایشی در قالب طرح فاکتوریل با 3 تیمار در 3 تکرار به طور تصادفی در مدت یکسال زراعی در منطقه اطراف کال شور سبزوار انجام 50 سانتیمتری)، نوع آب آبیاری ( آب شیرین و آب شور) و زمان - 0 و 100 - گردید. تیمارها شامل عمق خاک ( 50 شوری، نسبت جذب سدیم، کاتیونهای ،ph نمونهبرداری (قبل از کشت و بعد از کشت) بودند و پارامترهایی چون محلول (سدیم، پتاسیم، کلسیم و منیزیم) و آنیونهای محلول (کلر، بی کربنات و سولفات) مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج بدست آمده بیانگر این است که عمق خاک تنها تاثیر معنی داری بر اسیدیته خاک در دو عمق مورد 50 - 0 بیشتر از عمق 100 - 50 سانتیمتری) داشته است به طوری که مقدار آن در عمق 50 - 0 و 100 - بررسی ( 50 سانتیمتری گردیده است. تاثیر نوع آب آبیاری بر تمامی ویژگیهای مورد بررسی معنی دار گردید. به طوری که به جز اسیدیته، سایر پارامترها در آب شور به طور چشمگیری بیشتر از آب شیرین بودند. تاثیر زمان نمونه برداری (قبل و بعد از کشت) تنها بر دو آنیون سولفات و بی کربنات معنیدار شد. به طوری که آنیون بیکربنات قبل از کشت و سولفات بعد از کشت به طور معنی داری بیشتر بودند. از بررسی تاثیر متقابل تیمارهای مورد تحقیق (عمق خاک، نوع آب آبیاری و زمان نمونه برداری) مشخص گردید که تنها تاثیر متقابل نوع آب در زمان نمونه برداری بر دو آنیون سولفات و بیکربنات معنی دار شده است. بدیهی است با توجه به موقعیت جغرافیایی منطقه مورد مطالعه و وضعیت کمی و کیفی آب آبیاری، در صورت عدم مدیریت صحیح عملیات کشاورزی، خطر شور شدن خاک روز به روز در حال افزایش است. از این رو مدیریت صحیح آب و خاک میتواند نقش بسزایی در کاهش تخریب خاک و روند بیابان زایی داشته باشد.